ทุจริตคอร์รัปชัน จัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ

โดย ACT โพสเมื่อ Apr 02,2018

- - สำนักข่าวฐานเศรษฐกิจ - -

คอลัมน์ เทรดวอตช์ โดย : บัณฑูร วงศ์สีลโชติ รองประธานคณะกรรมการเจรจาการค้าระหว่างประเทศ สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย

คอร์รัปชันทำลายเศรษฐกิจประเทศ มีตัวอย่างให้เห็นมามาก เช่นประเทศกรีซ ที่เคยเป็นประเทศร่ำรวยก็กลับจน ประชาชนเดือดร้อน หรือประเทศเวเนซุเอลาในปัจจุบัน ทั้งๆ ที่มีน้ำมัน ผู้คนอดอยาก ประเทศจีนเล็งเห็นอันตรายจากคอร์รัปชัน โดย 5 ปีที่ผ่านมาได้จับข้าราชการทุจริตไปมากกว่า 1.3 ล้านคน บ้างรับโทษประหาร บ้างติดคุกตลอดชีวิต ล้วนถูกยึดทรัพย์ทั้งหมดรวมทั้งของภรรยาและลูกหลาน ส่วนที่หนีไปต่างประเทศก็จับมาลงโทษได้ 3,453 คน

ประธานาธิบดี ลี กวน ยู เคยกล่าวไว้ว่า ข้าราชการและนักการเมืองทุจริตทำร้ายคนในชาติมากกว่าคนค้ายาเสพติด เพราะคนค้ายาเสพติดทำร้ายเพียงคนที่เสพยา แต่ข้าราชการและนักการเมืองทุจริตทำร้ายประเทศชาติ และคนในชาติทุกๆ คน ทำลายเศรษฐกิจและทำให้คนในชาติจน จึงควรได้รับโทษหนักกว่าด้วยการประณามทั้งตระกูล นอกจากการยึดทรัพย์และจำคุกตลอดชีวิต แต่สังคมไทยเป็นสังคมยกย่องบูชาคนมีเงินและอำนาจ ไม่สนใจว่าดีหรือเลวในแง่ศีลธรรม แม้ศาลพบหลักฐานการลักทรัพย์ของชาติและประชาชน ก็ยังน่านับถือเพราะคนเหล่านี้ก็กลับมามีอำนาจได้อีก เราจึงนิยมการให้อภัย การประณามคนเหล่านี้ทำไม่ได้ เพราะมีกฎหมายปกป้องให้เขาฟ้องร้องฐานหมิ่นประมาทเราได้ ยิ่งให้อภัยก็ยิ่งส่งเสริมให้ชั่วอีก และชั่วมากขึ้นอีก เห็นได้ว่า มาตรฐานคุณธรรมของสังคมไทยต่ำกว่าประเทศอื่น ๆ อย่างจีน เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น สิงคโปร์ ประเทศเหล่านี้จึงมีความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจเหนือกว่าไทย

การทุจริตปล้นเงินของชาติและประชาชนจำนวนมากทำได้หลายแบบ ที่มักทำกันทำได้จากโครงการภาครัฐ การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐในแต่ละปีมีวงเงินที่ใช้จ่ายมากมายมหาศาล จึงเป็นช่องทางให้กลุ่มโจรเห็นเป็นโอกาส รวมหัวกันแสวงหาอำนาจรัฐเข้ามาเป็นรัฐบาลเพื่อปล้นชาติจึงต้องมีกฎหมายไว้เพื่อป้องกันคนชั่วเหล่านี้

พ.ร.บ.จัดซื้อจัดจ้าง 2560 แม้เป็นของใหม่ แต่ก็จะไม่ให้ผลในการป้องกันการทุจริต โทษก็เบามาก มาตรา 120 มีโทษปรับไม่เกิน 2 แสนบาท เดี๋ยวนี้โกงกันเป็นพันล้านหมื่นล้านบาท เงินหลักแสนบาทเหมือนเศษสตางค์ โทษจำคุกก็มีเพียง 1-10 ปี หากติดคุกก็มีการอภัยลดโทษคนในคุกทุกปี ไม่นานก็ออกจากคุกได้

หลักการการป้องกันการทุจริตจัดซื้อจัดจ้างฯภาครัฐในประเทศที่เจริญทางสังคมคุณธรรมแล้ว นอกจากลงโทษหนักแล้วยังอาศัยการมีระเบียบปฏิบัติที่ทำให้เกิดการมีส่วนร่วมของผู้ประกอบการสนใจเข้ามาร่วมแข่งขันจำนวนมาก ยิ่งมากยิ่งดี การแข่งขันที่ยุติธรรมกว้างขวางทำให้รัฐได้ของดีราคายุติธรรม รัฐให้ความเป็นธรรมแก่ทุกรายเท่าเทียมกันโดยยึดหลักความโปร่งใส เปิดเผย แข่งขันเป็นธรรม หากมีการโต้แย้งร้องเรียนไม่ว่าเรื่องใดต้องทำในลักษณะเปิดเผยในระบบสารสนเทศ ทุกฝ่ายเข้าถึงเนื้อหาที่ร้องเรียนและการตอบของเจ้าหน้าที่ได้

แต่เมื่อมาดูพ.ร.บ.จัดซื้อจัดจ้าง 2560 ก็เห็นได้ว่าปัจจัยเหล่านี้ไม่ถูกทำให้เกิดขึ้น เช่น มาตรา 116 กำหนดให้การร้องเรียนอุทธรณ์ไม่ว่าเรื่องอะไร ต้องทำเป็นหนังสือไปยังหน่วยงานราชการ ทำให้บุคคลที่ 3 ไม่อาจรู้ว่าร้องเรียนเรื่องอะไรบ้าง และได้ตอบข้อร้องเรียนไปอย่างไร และในมาตรา 119 แม้กำหนดให้ต้องพิจารณาเรื่องร้องเรียนให้เสร็จใน 30 วัน แต่ก็ระบุว่าภายในอีก 30 วันหลังจากนั้น รวม 60 วัน หากยังพิจารณาข้อร้องเรียนอุทธรณ์ไม่แล้วเสร็จ ก็ไม่ต้องพิจารณาอีกต่อไป ให้ยุติเรื่องและให้ทำสัญญาจัดซื้อจัดจ้างฯ ได้เลย อย่างนี้ตอบข้อร้องเรียนอย่างไรก็ย่อมได้ ความยุติธรรมย่อมไม่มี เช่นนี้ จะเอื้อประโยชน์ให้พรรคพวกของตนแบ่งเงินที่ปล้นมาก็ทำได้ง่าย

ยิ่งไปกว่านั้นยังระบุในมาตรา 115 ว่าหากเจ้าหน้าที่เลือกที่จะใช้ "วิธีเฉพาะเจาะจง" หรือที่ในระเบียบพัสดุฯ เดิมเรียกว่า "วิธีพิเศษ" ก็ระบุว่าไม่อนุญาตให้ใครโต้แย้งได้ ซึ่ง "วิธีพิเศษ"นี้ ที่ผ่านมานักการเมืองใช้ในการทุจริตอย่างถูกต้องตามระเบียบพัสดุฯ ปล้นเงินไปแล้วรวมหลายแสนล้านบาท ฟ้องร้องเอาผิดยาก

มาคราวนี้พ.ร.บ.ก็ระบุว่าให้ทำได้อย่างถูกกฎหมาย โดยมาตรา 56 กำหนดเงื่อนไขในการเลือกใช้ "วิธีเฉพาะเจาะจง" ให้ทำได้ไม่ยาก โดยอ้างความจำเป็นเร่งด่วน อ้างว่าวิธีประกาศเชิญชวนก่อให้เกิดความล่าช้าและเสียหาย ฯลฯ เช่นนี้ การทุจริตเอื้อประโยชน์ให้พรรคพวกตนเองย่อมทำได้ง่าย และถูกกฎหมายในประเทศที่เจริญทางสังคมคุณธรรม เขาระบุว่าจะใช้ "วิธีเฉพาะเจาะจง" ต้องอธิบายเหตุผลในระบบสารสนเทศให้สาธารณชนทราบก่อน การโต้แย้งหากไม่เห็นพ้อง และการตอบของเจ้าหน้าที่ต้องทำในระบบสารสนเทศเพื่อให้ทุกฝ่ายได้อ่าน และหากเหตุผลเป็นที่ยอมรับจึงดำเนินการได้ ทำให้การทุจริตจึงจะทำได้ยาก

คนจำนวนมากจะแสวงหาอำนาจทางการเมืองเพื่อเข้ามาทุจริตถูกต้องตามกฎหมาย การเมืองจะเป็นธุรกิจทุจริตหากำไรจากการลักทรัพย์ที่ควรใช้เพื่อความเจริญของชาติและประชาชน จะเกิดความไม่ยุติธรรมในสังคม คนรวยกระจุกคนจนกระจาย และยังปิดโอกาสไม่ให้มีคนดีมีศีลธรรมมาทำงานการเมืองอีกด้วย